Kahramanmaraş ve Hatay depremleri, 120 bin kilometrekarelik alanda 14 milyondan fazla insanı etkileyen, 53 bin 737 kişinin hayatını kaybettiği ve 3,5 milyondan fazla kişinin tahliye edildiği büyük bir felaketti. Asrın felaketi olarak nitelendirilen bu olay, Türkiye ekonomisine 103,6 milyar dolarlık bir maliyet getirdi. Bu rakam, ülke tarihinin afet kaynaklı en büyük ekonomik kaybı olarak kayıtlara geçti. Deprem, konutların yanı sıra kamu binaları, tarihi yapılar, okullar, hastaneler ve işletmeleri de etkiledi. 2 milyon 337 bin 455 binadan 39 bin 466'sı tamamen yıkılırken, binlercesi ağır ve orta hasarlı olarak tespit edildi. Hükümet, kayıp ve zararların telafi edilmesi ve afet risklerinin azaltılması için büyük çaba sarf etti.

Deprem Bölgesinin Yeniden İnşası

Hasarın büyüklüğü göz önüne alındığında, deprem sonrası yeniden inşa çalışmaları büyük bir hızla ilerletildi. 2023-2024 döneminde, 2024 yıl sonu fiyatlarıyla toplam 2,6 trilyon lira kamu harcaması yapıldı. Bu harcamaların büyük bölümü kalıcı konutların inşasına, altyapı projelerine ve temel hizmetlerin yeniden sağlanmasına yönelikti. 391 bin 245 konut hak sahibinden 201 bin 431'ine konutları teslim edildi. Eğitim ve sağlık altyapısının yeniden inşası da büyük önem taşıdı. 7 bin 497 derslik inşa edildi, binlerce dersliğin bakım ve onarımı gerçekleştirildi. Sağlık hizmetlerinin sunum kapasitesini artırmak için yeni hastaneler ve sağlık tesisleri inşa edildi veya yenilendi. Bu kapsamlı çalışmalar, deprem bölgesinin yeniden canlandırılması için büyük önem taşıyor.

Ekonomik ve Sosyal Destekler

Deprem bölgesindeki ekonomik ve sosyal hayatın canlandırılması için kapsamlı destekler sağlandı. İstihdam kayıplarını önlemek amacıyla işbaşı eğitim programları ve meslek kursları düzenlendi. 32 bin 920 kişi bu programlardan faydalandı. Tarım sektörüne 20,9 milyar lira destek verilirken, sanayi sektörünün toparlanması için de 12,7 milyar lira kaynak ayrıldı. Küçük sanayi sitelerine yatırımlar yapıldı ve KOSGEB ile kalkınma ajansları aracılığıyla sanayicilere destek sağlandı. Depremden etkilenen öğrencilere burs verildi ve öğrenim kredileri bursa çevrildi. Bunların yanı sıra, kültür varlıklarının onarımı için de önemli kaynaklar ayrıldı.

Altyapı Yenileme Çalışmaları

Deprem bölgesindeki altyapının yeniden inşası ve güçlendirilmesi çalışmalarına da büyük önem verildi. İçme suyu ve kanalizasyon altyapısı için 81,5 milyar liralık dış finansman sağlandı. Ulaşım altyapısı, özellikle kara yolu ve demiryolu hatlarının onarımı ve yenilenmesi için büyük miktarlarda yatırım yapıldı. Enerji altyapısındaki hasarların giderilmesi için 18,8 milyar lira harcandı. Yerel yönetimlere acil nitelikli altyapı ve araç ekipman temini için 2,7 milyar lira nakdi yardım yapıldı. Bu kapsamlı çalışmalar, deprem sonrası iyileştirme çalışmalarında önemli bir rol oynuyor. Bölgenin tam olarak toparlanması uzun vadeli ve yoğun bir çabayı gerektirse de, bu çalışmalar umut verici gelişmeler gösteriyor.